Presentaties

PowerPoint was jarenlang synoniem van van presentatie. Maar zelden hoorde je iemand zeggen dat hij een diapresentatie maakte; nee: er werd een PowerPoint gemaakt. Het gebeurt natuurlijk wel vaker dat merknamen generiek worden gebruikt. We kennen allemaal het aloude voorbeeld van aspirine dat eigenlijk een merknaam is, maar algemeen wordt gebruikt voor pijnstillers, en voor het raam hebben we geen zonwering, maar een luxaflex. Een voorbeeld van deze tijd van dit soort 'merkverwatering' is googelen, waarmee we bedoelen 'zoeken op internet'.

Eigenaren van merknamen zijn over het algemeen niet blij met merkverwatering, als hun sterke merknaam ook voor andere, minder sterke, merken wordt gebruikt. Ze zouden het natuurlijk ook kunnen zien als een compliment: blijkbaar is hun merk zo sterk, dat het alle andere merken overheerst. Maar als je elk product dat hetzelfde doet van dezelfde merknaam voorziet, dan loop je wel het risico dat mensen sneller op je merk uitgekeken raken. Ik denk dat dat ook het geval is met Powerpoint: ik hoor steeds meer mensen die op zoek zijn naar alternatieven daarvoor omdat ze 'Death by PowerPoint' willen voorkomen. Velen stappen daarom nu over op tools als Prezi of Glogster. Prima tools, waarmee je je verhaal fraai kan vormgeven, maar volgens mij is dat niet de motivatie om voor een presentatietool te kiezen. Ik denk dat het enige argument voor je keuze van een tool de vraag moet zijn of dat middel je kan helpen om je boodschap over te brengen bij het publiek waarvoor je de presentatie geeft. Ik vermoed dat als we een tool alleen kiezen omdat je er van die leuke effecten mee kan bereiken, we veel zullen lezen over 'Death by Prezi'.

Ook als je leerlingen een presentatie laat maken geldt het argument dat een tool een 'fraaier' eindresultaat oplevert, niet. Iets moois en bijzonders maken is op zich wel motiverend, maar ik denk dat het nog belangrijker is voor leerlingen als hun presentatie ook werkelijk binnenkomt bij het publiek waarvoor ze de presentatie maken. Natuurlijk helpt het dan als die presentatie mooi is vorm gegeven, maar belangrijker is dat de vorm van de presentatie het verhaal sterker maakt.

Ik maak zelf gebruik van verschillende tools om te presenteren. Beeld en geluid helpen natuurlijk om mijn verhaal te ondersteunen: hoe meer zintuigen je gebruikt, des te groter de kans dat je verhaal blijft hangen. Welke tool ik gebruik hangt af van zowel de inhoud van mijn verhaal (een presentatie over gamification probeer ik als game neer te zetten en voor een presentatie over Google Docs maak ik het liefst gebruik van Google Docs), en van de structuur van mijn verhaal: kent het verhaal een (chrono)logische volgorde, heeft het een boomstructuur, of zijn er categorieën of subgroepen te maken in mijn verhaal? Bij een sequentieel verhaal vind ik nog altijd PowerPoint of andere diapresentatietools prima middelen zoals Kizoa; bij een presentatie over zaken die in onderlinge structuur neergezet kunnen worden, maak ik liever gebruik van Prezi of Popplet. En Glogster vind ik sterk omdat je daarmee het publiek kan verleiden om een keuze te maken in wat ze op het scherm zien.

Ik laat me bij mijn keuze voor een tool bijna niet leiden door mijn publiek. Alleen als ik ze zelf gebruik laat maken van techniek (bijv. stemmen via een mobiele telefoon), dan probeer ik in te schatten of ze daarmee uit de voeten kunnen. Ik laat me wel door mijn publiek leiden bij de manier waarop ik van de tool gebruik maak: welke beelden ik gebruik en welke muziek, of ik animaties gebruik en meer of minder kleuren, etc.  Het valt niet mee om een goede tool te kiezen!

En dan blijft daarnaast natuurlijk nog de keuze bestaan of ict überhaupt nodig is: een goed verhaal, een spel, een debat of een quiz met een heuse spelmaster kunnen meer teweeg brengen bij je publiek dan de allermooiste Prezi!

Afbeelding van Adam Crowe, gepubliceerd onder CC-by-nc-sa.

Creatief presenteren

Door: Martijn van den Berg

Als men een presentatie maakt, wordt meestal powerpoint gebruikt om een paar slides te maken, welke vervolgens achter elkaar gepresenteerd worden. Iedere presentatie zier er zo min of meer hetzelfde uit. Ik hou er erg van om dit verwachtingsbeeld totaal om te draaien in presentaties, en creëer vaak totaal andere presentaties. Deze worden vaak erg positief ontvangen. Voor de fans: drie tips.

Tip 1: bedenk wat de ander wil zien
Veel mensen maken de content van de presentatie op wat zij een ander willen laten zien, terwijl de interesse van het publiek misschien in een ander deel van de presentatie. Denk goed na wat je in een presentatie zet. Als een presentatie lang is, verliest het publiek misschien de aandacht, maar als een presentatie kort is, vergeet je misschien dingen die het publiek wel had willen zien. Ieder deel is belangrijk.

Tip 2: objectpresentaties
Veel mensen verwachten powerpoint, of een andere vorm van ICT ter ondersteuning van een presentatie, maar juist het breken van deze verwachting kan mensen aangenaam verrassen. Ik gebruik af en toe fysieke objecten als rode draad voor een presentatie. Om het juiste object te vinden, gebruik ik visualisatie. Ik begin met het denken aan een bal, omdat deze vele functies heeft. Ik bedenk me vervolgens welke functies de bal heeft die van toepassing kunnen zijn op mijn presentatie. Vervolgens zoek ik een meer gepast object met deze functies en kijk ik welke functies dit object nog meer heeft welke nuttig kunnen zijn voor mijn presentatie.

Tip 3: enthousiast presenteren
Mensen kunnen alleen enthousiast worden van wat je vertelt, als je het zelf ook enthousiast overbrengt. Veel mensen zullen daarom een betere presentatie geven over een hobby dan over een oninteressant onderwerp. Het is daarom belangrijk dat je op een enthousiaste manier presenteert. Zo houdt het publiek de concentratie langer en worden ze misschien ook gepakt door het enthousiasme.

Er is geen enkele manier van presenteren die goed werkt bij ieder onderwerp en ieder publiek, en daarom is het ook zo belangrijk om na te denken wat je wilt en hoe je dit wilt overbrengen. Daarbij is het belangrijk dat je ook vanuit het perspectief van de ander denkt. Daarnaast vind ik persoonlijk creativiteit het belangrijkst; uiteindelijk kom je veel verder als je buiten de conventionele manieren denkt. Ten slotte was het wiel ook nooit uitgevonden als men niet had bedacht dat deze rond moest zijn.

Popplet; interactieve mindmaptool

Door: Martijn van den Berg
Ik probeer zelf altijd nieuwe manieren te zoeken om te presenteren. Totnogtoe zie je zeer vaak dat powerpoint, en de laatste tijd ook prezi veel gebruikt wordt. Maar dat zijn nog maar twee programma's, kan dat niet anders? Dat is de vraag die ik mezelf continu stel. Eigenlijk lijkt bijna iedere presentatie op elkaar, en ik wil altijd er uit springen, zodat mijn presentatie mensen bijblijft. Die zoektocht bracht me laatst bij popplet.

Popplet is een tool waarmee je een mindmap kan maken in de vrije zin waarin een mindmap bedoeld is: je gebruikt hierbij niet alleen woorden, maar ook plaatjes, of zelfs YouTube filmpjes. Je begint in het midden met de kern, en bouwt in verschillende vakken eromheen alles wat je denkt met dit onderwerp te maken te hebben.

Vervolgens maak je een presentatie: je sorteert alle vakken, en kiest de volgorde in welke je ze wilt presenteren, en voila, een presentatie is geboren. Het voordeel aan Popplet is dat het erg simpel werkt. Geen gedoe met opmaak en waar je het precies wilt hebben. Daarnaast is het een heel erg mooie manier om de verschillende onderwerpen in een presentatie te structureren.

Ik vind Popplet een mooie nieuwe tool, en deze ga ik zeker in de toekomst meer gebruiken. Wat echter wel heel erg belangrijk is om rekening mee te houden, is dat er niet één tool is die bij alle presentaties past. Iedere tool is weer nuttig voor een bepaalde soort presentatie. Het is net hou je het zelf invult. Daarom is het belangrijk altijd te bedenken wat je nu eigenlijk wilt vertellen, en vooral: wat zou jij willen horen als je zelf in het publiek zou zitten. En creativiteit is altijd meer dan welkom in dit soort gevallen.