Prijs schoolboeken omhoog of omlaag door loslaten vaste boekenprijs

De vaste boekenprijzen in Nederland zorgen al jaren voor vele discussies. Het boekenvak stelt dat zonder vaste boekenprijs het aanbod zou verschralen:

Zonder vaste boekenprijs verdwijnt de goed geoutilleerde boekhandel. Hij kan de concurrentie niet aan met de supermarkten en de boekhandels, die alleen maar bestsellers verkopen. Deze verkopers kunnen hun boeken tegen een lagere prijs aanbieden. De bestsellerboekhandel omdat hij maar een beperkt assortiment heeft en geen deskundig personeel hoeft te hebben. De supermarkt omdat het aanbieden van laag geprijsde boeken als enig doel heeft traffic te genereren. De
kwaliteitsboekhandel heeft deze mogelijkheid niet.

De gespecialiseerde uitgever zal in zijn voetspoor volgen. Hij is afhankelijk van de bereidheid van de boekverkoper om 'risico'- boeken in zijn voorraad op te nemen. Als de boekhandel zich dit niet meer kan permitteren, sterft ook het duurdere of langer lopende kwaliteitsboek uit. De auteur kan geen vast percentage van de
verkoopprijs meer ontvangen en zal vaak met minder genoegen moeten nemen.

De lezer kan bestsellers voor nog minder geld aanschaffen, al zal dat per verkooppunt verschillen. Alle boeken met een langzamere omloopsnelheid zullen
duurder worden, ze zullen minder vaak op voorraad zijn en er zullen steeds
minder verschijnen. Kleine uitgeverijen en boekhandels zullen zich
moeilijker kunnen handhaven als er geen vaste boekenprijs zou zijn. Nieuwe
uitgevers en boekhandels zullen zich nauwelijks een plaats kunnen verwerven.
Geen vaste boekenprijs betekent verschraling van het boekenaanbod, een geringere beschikbaarheid en hogere kosten voor de lezer.

Ik denk dat die gevaren reëel zijn, ook voor het schoolboek. De Nederlandse boekenmarkt is maar klein en het aanbod van methodes is redelijk groot. Nu de vaste boekenprijs voor schoolboeken sinds oktober is verdwenen, bestaat het risico dat het aanbod gaat verschralen en dat concurrentie verdwijnt. Maar misschien heeft deze verandering ook positieve gevolgen, en gaan uitgeverijen proberen om op andere manieren content aan te bieden voor het onderwijs: via cd-roms (helaas nu met 19% BTW belast), of via internet. Ik hoop dat natuurlijk wel!