donderdag 1 december 2011

Over creativiteit op school

Door: Martijn van den Berg
"School kills creativity", een welbekende quote van Ken Robinson. Maar hoe moet het dan wel? Dat is de vraag waar het bij TedX twee weken geleden om ging in de workshop. Vorige week heb ik iets geschreven over de dag van Tedx zelf, maar ik vind het zeker niet onbelangrijk om ook nog iets over deze workshop te schrijven.

Mijn bijdrage bij deze workshop was om te laten zien wat creativiteit nu eigenlijk was. Ik zie creativiteit als het verbinden van woorden met elkaar. Om een woord te nemen, en zo veel mogelijk woorden hiermee te kunnen associëren, en ze dingen aan elkaar kunnen linken die normaal gesproken vergezocht zouden zijn, tot in het eindeloze.

In de discussie met de aanwezige mensen, kwamen we tot de conclusie dat iedere restrictie die je leerlingen oplegt, zorgt dat de creativiteit gelimiteerd wordt. De meest creatieve mensen zijn de mensen die geen grenzen opgelegd krijgen. Daarnaast moet je creatief willen zijn. Je moet in staat zijn iets te kunnen doen dat je erg leuk vindt, zodat je er ook met plezier mee aan de slag gaat.

De meest interessante conclusie was nog wel dat met het huidige beoordelingssysteem mensen worden gestraft als ze fouten maken, door middel van lage cijfers en uiteindelijk niet over gaan, terwijl fouten juist de belangrijkste leermomenten zijn in het leven. Het gaat zelfs zo ver dat als je ergens niet goed in bent, je het continu opnieuw mag gaan doen, terwijl als je iets goed doet, je jezelf niet meer kan verbeteren.

Als je dit gaat analyseren naar een ideale leersituatie, dan kom je er op uit dat je leerlingen gewoon een heel erg algemene opdracht moet geven, waar ze zelf interpretatie aan kunnen geven. Als je leerlingen in groepsverband een opdracht geeft, gaan ze automatisch het werk verdelen, wat er in dit geval toe leidt dat ieder doet waar hij of zij goed in is, wat uiteindelijk leidt tot een keihard werkende groep met een hoop ideeën. Tussendoor kan je als docent ondersteuning geven als leerlingen richting nodig hebben, en verbeterpunten als het niet helemaal goed loopt.

Dit is uiteraard een ideaal leerproces, en zal ook niet zo maar ingevoegd worden zonder problemen, omdat het het huidige schoolsysteem ingrijpend zou moeten veranderen. Maar het is toch iets om over na te denken, aangezien creativiteit naar mijn mening een van de belangrijkste vaardigheden is om in het bedrijfsleven je te onderscheiden van andere mensen, aangezien creativiteit een persoonlijk iets is. Daarom is het misschien toch wel belangrijk om aandacht aan te geven in het onderwijs.

4 opmerkingen:

Patrick Vaanhold zei

WOW! Wat fantastisch om te lezen dit. Ben via Twitter en LinkedIn-Kennisnet met gelijkgestemden in contact over zelfde "uitdaging". Hoop dat we in staat zijn om in deze richting te komen voor 2037 (dan mag ik mogelijk met pensioen).

hetkind zei

Als dit je aanspreekt en bezig houdt, kijk dan eens op www.hetkind.org Daar uiteraard de verhalen van Ken Robinson, maar ook van Marc Lammers, Tex Gunning, Bas Haring en vele anderen over en rond creativiteit in onderwijs!

Christel hartkamp zei

Kijk ook eens naar Sudbury scholen. Deze scholen zijn een voorbeeld hoe creativiteit ontwikkeld kan worden en gaan uit van een heel andere manier van ontwikkelen.

Martijn van den Berg zei

Bedankt voor de reacties!

Het is inderdaad waar dat veel mensen al de ideale situatie onderzocht hebben. (waaronder Ken Robinson) Het was wel erg tof om daarvan zowel de studenten, als de docenten, als de schoolleiders die aanwezig waren aangaven dat het op deze manier beter kon. Dat was een mooie afsluiting van het project 21 Learners voor dit jaar.

21 Learners gaat zoals het er nu naar uitziet door volgend jaar, vanwege de grote belangstelling voor het onderwerp "21st century skills". Hoe dit vormgegeven gaat worden, is nog niet duidelijk, maar het is wel duidelijk geworden, dat het een belangrijk onderwerp is, en dat er toch wil voor is om te veranderen vanuit het onderwijs.