woensdag 9 februari 2005

Bloggers op de basisschool

Op de website van de BBC las ik vorige week een artikel over het gebruik van een weblog in de basisschool. In het artikel wordt beschreven hoe een leerkracht met een groep scholieren aan de slag gaat met weblogs. Hij doet dat buiten de reguliere lestijden om: deelname is vrijwillig, maar dat weerhoudt de leerlingen niet: ze doen in groten getale mee. De doelstelling van de leerkracht in dit verhaal is om de computervaardigheden van de leerlingen te vergroten. De weblogsoftware diehij gebruikt heeft veel overeenkomst met het programma Word: kinderen leren door het webloggen dus goed omgaan met tekstverwerkingssoftware. In het artikel wordt ook nog kort verteld hoe in het hoger onderwijs weblogsingezet worden: daar wordt soms een groepsweblog ingezet om gezamenlijk eenprobleem op te lossen. Soms moeten studenten individueel een weblogbijhouden, en via de weblogs op elkaar reageren. Het bijzondere van een weblog is dat leerlingen/studenten op elkaar kunnen reageren. En doordat het weblog online staat, kunnen ook anderen reageren op het weblog. Denk bijv. aan een project over de omgeving van de school: daar kunnen dan ook buurtbewoners op reageren etc.

Ik denk dat er heel veel meer mogelijkheden zijn dan in dit verhaal. Een weblog in het onderwijs kan op vele manieren gebruikt worden. De doelstellingen voor het inzetten van een weblog kunnen heel divers zijn: leerlingen kunnen via een weblog leren informatie te verwerven, verwerken en te presenteren, ze leren communiceren maar het weblog kan ook gebruikt worden om het onderwijs adaptiever te maken. En omdat het weblog anderen de mogelijkheid biedt om tereageren, kunnen kinderen ook weer leren van de feedback die ze krijgen.

Zo kan de leerkracht zelf een weblog maken en gebruiken ter ondersteuning van de lessen, bijv. om (extra) opdrachten te geven aan leerlingen die zelfstandig daarmee aan de slag gaan. In het voortgezet onderwijs loopt op dit moment een experiment waarbij een weblog wordt ingezet ter ondersteuning van de wiskundeles. In het weblog wordt een probleem gegeven, en de leerlingen krijgen stap voor stap tips hoe ze het probleem kunnen oplossen. Ze posten hun oplossing als reactie op de post van de docent. Als iedereen (of elk groepje) heeft gereageerd, geeft de docent weer een nieuwe tip om nog een stapje verder te komen. Gebleken is dat deze manier van werken de leerlingen erg aanspreekt. Tussen hun andere computeractiviteiten in vinden ze het leuk om even het 'wiskundeweblog' te bezoeken en te reageren. Voordelen voor de docent is dat er minder contacturen nodig zijn, en dat hij een goed inzicht krijgt in de denkstrategieën van de leerlingen. Op deze manier kan een weblog natuurlijk voor alle vakken ingezet worden, maar je kunt er ook verrijkingsstof in kwijt voor leerlingen die snel klaar zijn met de lesstof en graag nog iets extra's te doen hebben.

Een andere manier om een weblog te gebruiken is als communicatiemiddel vanuit de kinderen naar de ouders (bijv. elke dag wordt door een leerling een stukje geschreven), maar ook kan een weblog gebruikt worden om te communiceren met een andere school (bijv. voor/met de leerlingen die net door zijn gestroomd naar het voortgezet onderwijs). Je kunt ook een samenwerking beginnen met bijv. een groep ouderen in de wijk (er zijn in veel plaatsen speciale cursussen voor ouderen) die je via het weblog kunt vragen naar hun ervaringen, jeugdherinneringen etc.

Een weblog kan ook gebruikt worden als een middel om te reflecteren: het weblog wordt dan gebruikt als een portfolio waarin de kinderen zelf vertellen wat ze hebben gedaan en geleerd. De leerkracht kan naar aanleiding van wat vermeld wordt vragen stellen, maar ook de andere kinderen uit de klas kan gevraagd worden (eventueel per groepje) om commentaar te geven op elkaars weblog. Zo leren kinderen om kritisch te kijken naar zichzelf en naar anderen.

Kortom: een weblog kan zeker iets toevoegen aan het onderwijs. Mocht iemand er al mee experimenteren binnen het basis- of het voortgezet onderwijs, dan hoor ik daar heel graag over!


6 opmerkingen:

Anoniem zei

Margreet, ik heb wel voorbeelden uit het Belgische... Kijk maar eens bij Smetty: http://www.smetty.be/smetty/log.pma/ViewEntry?OpenPage&ID=212
groet,
Sybilla

m2cm zei

Hoi Sybilla,

Bedankt voor de tip. Ik was hem al tegengekomen, maar ik ben vooral benieuwd naar Nederlandse voorbeelden. Ik weet dat er op dit moment een aantal mensen bezig zijn met weblogs, maar er zijn er misschien nog veel meer en het lijkt me leuk als die ervaringen kunnen uitwisselen.

Anoniem zei

Beste Margreet,

Ik zit in het laatste jaar van de Pabo. Als afstudeeropdracht doe ik onderzoek naar webloggen in het basisonderwijs en wat voor (meer)waarde het kan bieden. Ik richt het vooral naar de kinderen die bovengemiddeld zijn en eigenlijk extra uitdaging krijgen.
De weblog is nog wel in ontwikkeling, maar misschien krijg je er al een kleine indruk van.

Groeten Miranda

Anoniem zei

klasblog: www.eilandgroep6.web-log.nl

m2cm zei

@Miranda,
Je weblog ziet er leuk uit. Ik ben benieuwd hoe het in de praktijk gaat werken. Inmiddels zijn er overigens al heel wat basisschool-bloggers in Nederland; soms zijn er al hele klassen actief!
Nog een tip voor je weblog: in een p.s. schrijf je dat leerlingen nooit hun e-mailadres moeten achterlaten, maar als je wilt reageren op je weblog wordt daar wel gevraagd om een e-mailadres. Dat lijkt me voor kinderen erg verwarrend!

Anoniem zei

Hallo,
ik heb, alweer een aantal jaren geleden een maand of 5 een blog bijgehouden van mijn klas, met foto's.
http://www.annefrankschool.info/index.php?section=57&category=04%2F05%207%20Oosterboer&page=237
Welliswaar niet echt met een direct didactisch doel, maar het was gewoon superleuk om te doen. Onlangs hoorde ik nog van een van de kinderen van destijds dat ze er kortgeleden nog weer eens op hadden gekeken.
Overigens ligt de schoolsite verder een beetje stil momenteel.