ELO's: meer dan software installeren!

Zoals ik gisteren al schreef: als je een ELO wilt aanschaffen, is de eerste stap om in kaart te brengen wat je wilt bereiken met het invoeren daarvan. Vorig jaar heb ik voor het blad Dossier kennis en media een artikel geschreven over ELO's, en in Vives een artikel over portfolio's. Ik denk dat die artikelen of bijv. het boek van Joke Droste "Het kiezen vaneen elektronische leeromgeving" een must zijn om te komen tot de juiste keus voor een ELO, gebaseerd op een goede inschatting van de mogelijkheden voor het onderwijs en de eisen die het invoeren en onderhouden van een dergelijke omgeving stelt aan de organisatie.

De keuze van de software wordt allereerst bepaald door wat je wilt bereiken met het in gebruiknemen van een ELO. Wil je een ELO vooral gebruiken om lesmateriaal voor iedereen vanaf iedere werkplek bereikbaar te maken, dan stel je andere eisen aan een ELO dan wanneer je de ELO gebruikt om te communiceren met de leerlingen of wanneer je de ELO wilt inzetten omdat je op school adaptief competentiegericht onderwijs wilt gaan invoeren.

Als duidelijk is welke doelstellingen je wilt bereiken met het invoeren van een ELO is de volgende stap de selectie van de software. Ten onrechte wordt daarbij vaak alleen maar gekeken naar ELO-software. Kant-en-klare ELO-pakketten bieden een groot scala van mogelijkheden, maar dat heeft natuurlijk ook consequenties voor de kosten van aanschaf en onderhoud. Wie niet al deze functionaliteiten wil benutten kan er ook voor kiezen om met 'deelproducten' te werken. Om te communiceren met je leerlingen kun je ook werken met je standaard mailpakket of met een chatprogramma. Om een discussie vorm te geven kun je gebruik maken van een forum of een weblog, en om samen te werken aan een document kun je een wiki gebruiken. Kennisnet heeft een groepentool waarin je een aantal documenten kunt plaatsen en links kunt aanbieden die bij de lessen gebruikt kunnen worden. Via een eigen website (heel eenvoudig te maken met de Websitemaker van Kennisnet) kun je makkelijk een aantal links aanbieden ter ondersteuning van de lessen. Voor gebruik op de hele school biedt het misschien geen uitkomst, maar het is een goed idee om eerst eens met dit soort oplossingen te experimenteren om te kijken wat de effecten zijn van het werken op deze manier. Bevalt de gekozen oplossing dan kan gekeken worden of dergelijke software ook op grotere schaal te gebruiken is of dat het de voorkeur verdient dat binnen een ELO te effectueren.

Heb je eenmaal in kaart gebracht wat je nu precies wilt bereiken en welke software je daarvoor nodig hebt, denk dan vooral ook na over de tijd die het invoeren en onderhouden van de ELO vraagt. Als je de ELO wilt gebruiken als virtuele mediatheek, dan zal iemand de content niet alleen via de ELO beschikbaar moeten maken, maar deze content moet voorzien worden van metadata om het materiaal terugzoekbaar te maken) en van tijd tot tijd moeten documenten weggegooid over vernieuwd worden. Wil je de ELO gebruiken als plaats om te communiceren met je leerlingen, dan is het handig als de gegevens uit de ELO gekoppeld worden aan het schooladministratiepakket èn aan het roosterpakket.

Bezint dus eer gij begint: het gebruik van een ELO kan veel positieve effecten hebben, maar het maximale effect wordt alleen bereikt als tevoren heel duidelijk is wat je ermee wilt bereiken en als je kunt beschikken over de noodzakelijke middelen, zowel op het gebied van financiën als van menskracht!