donderdag 29 november 2007

Normen en waarden

Een paar weken geleden was voor mij en veel van de mensen die ik ken toetsweek. Toetsweek wordt op 2 verschillende manieren gezien. Door leerlingen (vooral van lagere klassen) word de toetsweek vaak gezien als vakantie. Voor leraren is het meestal hopen dat jouw toets in het begin van de toetsweek komt, zodat je een beetje rustig aan kunt nakijken. Voor mij was de toetsweek volhouden. Ik was laat begonnen en moest vooral in het begin continu blijven leren. En daarna natuurlijk wachten op de resultaten...

Mijn probleem bij het maken van cijfers is meestal de normering. Nadat leraren met veel moeite hebben nagekeken, moeten ze met de andere collega's van het vak bespreken hoe het cijfer gaat worden. De meest bekende normering is 60% voor een 6, maar af en toe doen leraren dit hoger of lager, afhankelijk van hoe de toets gemaakt is. Bij mij is de ervaring, vooral in de talen VWO, dat er vaak 80% voor een 6 wordt gedaan, waardoor veel leerlingen stranden.

Ik neem aan dat de leraren willen dat de leerling een zo hoog mogelijk cijfer krijgt, maar dat alles sowieso nog een beetje redelijk moet lijken naar de andere leraren en dat ze daarom beoordelen wat het beste is. De leerling daarintegen is alleen geïntresseerd in een zo hoog mogelijk cijfer krijgen op het rapport.

Groot probleem, vooral in de hogere klassen, is vaak dat er maar 1 toets in een periode afgenomen wordt, en dit betekent dat het toetscijfer ook meteen het uiteindelijke cijfer is. Als je dan net een onvoldoende hebt voor de toets in de toetsweek, heb je meteen een dikke onvoldoende op je rapport. Leraren houden deze factor vaak niet in de gaten, hoe aardig ze ook nakijken.

Dit probleem kan opgelost worden door tussendoor een tussentoets of een kleine overhoring te geven. Op deze manier dwing je de leerlingen om tussendoor de stof te repeteren, en omdat het dan niet zo veel is, kunnen er makkelijk hoge cijfers gehaald worden, zonder de normering laag te hoeven maken. Probleem hierbij is wel dat je dit niet te vaak moet doen in een periode, anders zit de leerling continu de stof te repeteren, en dat neemt veel tijd in beslag en dit beinvloedt dan weer de resultaten. Want uiteindelijk wil zowel de leerling als de leraar toch dat dat leerling goede resultaten behaalt.

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Helemaal mee eens om studenten meer te toetsen. Het maakt zelfs niet uit of je formatief of summatief toetst. Maar toetsen is 1. een manier om stof te herhalen en zo beter te onthouden, en 2. is een motivator om uberhaupt te leren.

Bij de overstap naar het competentiegericht onderwijs op het ROC waar ik werk, gingen we van +/- 8 toetsen per half jaar, dus ongeveer 32 toetsen in 2 jaar, terug naar 3 toetsen (Proeve van Bekwaamheid) in totaal. Voor onze studenten is dit absoluut ver weg, en motiveert niet om tussentijds te leren. Door vaker formatief te toetsen ontstaat er een betere overzicht voor de student, kan hij/zij in stapjes leren, ligt het moment dichterbij, en is hij/zij zo beter gemotiveerd te leren. En de resultaten worden zo beter.

Karin Winters zei

Hallo Margreet, via ROC Nieuws op je blog terechtgekomen. Volgens mij is veel of weinig toetsen niet van belang, maar van belang is wat doe je met de uitslagen. Geef je de leerling een papiertje terug met een cijfer (6 is dan mooi) of bespreek je de toets achteraf en geven leerlingen of de docent feedback op de gemaakte fouten, zodat de leerling weet wat hij al weet en wat niet. Dat is volgens mij de de zin van formatief toetsen om uiteindelijk een echt cijfer te krijgen.

m2cm zei

@Karin en Patrick,

Even vooraf ter verduidelijking: deze post kwam niet van mij, maar van Martijn, mijn zoon en medeschrijver aan dit blog. Hij schrijft iedere donderdag een post. Ik lees ze uiteraard wel, maar hij heeft soms natuurlijk een andere mening dan ik!

In dit geval ben ik het wel met hem eens dat een toets een momentopname is en dat de beoordeling van een leerling daar niet volledig van af zou moeten hangen. Zijn keuze om dan meer toetsen te vragen kan ik niet helemaal onderschrijven: ik zou graag ook een andere manier van toetsen zien in het onderwijs, op een meer portfolio-achtige manier. Ik zou leerlingen graag de ruimte willen bieden om aan te tonen dat ze bepaalde stof of competenties onder de knie hebben. Dat kan in de vorm van een toets zijn, maar ook een werkstuk, een presentatie, een film, een weblog enz. Op die manier kun je beter aansluiten bij de leerstijl van de verschillende leerlingen, je kunt meer 'toetsmomenten' inbouwen en de toets hoeft niet meer plaats te vinden op één moment, maar kan het product zijn van een proces (waarbij ook tussenproducten meegenomen kunnen worden in de beoordeling).

Maar dat zou mijn aanpak zijn. Martijn zal ongetwijfeld nog zelf reageren op jullie opmerkingen!

Martijn van den Berg zei

Allebei wijze reacties vind ik. 3 toetsen per 2 jaar valt heel erg moeilijk op te concentreren omdat je dan gigantisch veel moet leren en dan tussendoor het heel moeilijk is om telkens alles bij te houden.

Een toets bespreken is ook een goede manier om iets te leren, als je het echt met aandacht doet voor de vragen met de intentie mensen uit te leggen waarom het fout is zodat ze het de volgende keer wel snappen. Ik zie vaak genoeg leraren die de toets teruggeven, en dan de leerling gaan overtuigen hoe makkelijk die vragen eigenlijk waren. Wel is het zo dat bij sommige toetsen de stof tot het eindexamen niet herhaald wordt en dat de leerling dus niet geïntresseerd is in hoe het wel moet.