Kennisnet heeft richtlijnen opgesteld over wat volgens de auteurswet wel en wat niet mag bij het (her)gebruiken en ontwikkelen van digitale leermaterialen. In de richtlijnen staat zowel informatie voor de directies van scholen (hoe is het geregeld als docenten leermaterialen ontwerpen in opdracht van de school en dan gaan werken voor een andere school of voor een uitgever?) als voor docenten die voor de klas staan en docenten die leermaterialen maken (bijv: mag je teksten uit je lesmethode inscannen om op het digibord te tonen?).De richtlijnen zijn in feite een praktische uitwerking van een verkennend onderzoek dat eerder is gedaan in opdracht van Kennisnet: Auteursrecht en Open leermiddelen. Alhoewel het rapport geen makkelijk leesvoer is, kan ik iedereen adviseren het toch te lezen omdat het wel veel meer informatie bevat dan de richtlijnen. Zo gaat het rapport bijvoorbeeld ook in op de positie van leerlingen die digitale leermaterialen maken (daarover is - nog - onvoldoende jurisprudentie) en op de vraag of een uitgever ook digitale rechten heeft op een methode (waarschijnlijk heeft hij die rechten niet als het contract voor het begin van de jaren 1990 is getekend, maar wel als dat van latere datum is).
Voor mij persoonlijk is het niet zo relevant om het allemaal precies uit te zoeken maar ik schrik toch elke keer als ik me daarin verdiep van alle beperkingen die de auteurswet ons oplegt, simpel omdat die is geschreven in een tijd dat we nog geen elektronische publicaties kenden en informatiestromen nog heel overzichtelijk waren. De auteurswet zou ons moeten beschermen en verder helpen, zoals een schoen je voet beschermt en tegelijkertijd steun geeft als je een eind wilt gaan wandelen. Maar inmiddels is die schoen veel te klein geworden en het landschap waar we doorheen wandelen is niet meer vlak maar vol met hobbels en kuilen. De auteursrechtschoen belet ons nu om te gaan waar we willen. Ik vind het hoog tijd voor de overheid om die schoen eens te gaan bekijken want zo kan het niet langer. Tot die tijd roep ik iedereen op om na te denken over onder welke rechten je zelf wilt publiceren: wil jij dat jouw blogposten, tweets, wiki-bijdragen, websites en (gedrukte) artikelen gepubliceerd onder het oude auteursrecht vallen of ga je voor een meer open licentie zoals Creative Commons? Ik ben in ieder geval een grote voorstander van die laatste optie en heb dan ook het CC-logo hier rechts op mijn weblog gezet. Omdat ik denk dat het goed is om kennis te delen, en ook omdat ik hoop dat als héél veel mensen hun werk zo publiceren de overheid er meer vaart achter zal zetten om de auteurswet aan te passen. Want lopen op schoenen die niet meer passen is 'killing'! En als we nu geen nieuwe schoenen krijgen dan moeten onze leerlingen verder op die oudjes van ons. Dat willen we toch zeker niet?!
Afbeelding van eleveninth, gepubliceerd onder CC-by-nc-nd.
2 opmerkingen:
@ Margreet
Na aanleiding van je post over auteursrechten heb ik de online module digitaal recht en creative commons van de OVC nog eens bekeken (http://www.prodocent.nl/file.php/1/digirechten/index.html). Het is nog steeds actuele informatie voor arrangeurs van digitaal leermateriaal.
Open content biedt volgens mij voor het onderwijs en voor kennisconstructie in het algemeen geweldige kansen. Ik sluit me bij jou aan: Creative Commons is een moderne manier van licenseren van creaties en sluit veel beter aan bij de huidige informatiemaatschappij.
@Ron,
Ja, die cursus is nog steeds actueel.
Wat mij stoort bij de oude auteurswet is dat die bijna niet gehandhaafd kan worden als je gebruik maakt van moderne media. Dat betekent dus dat we er bijna niet onderuit kunnen dat we onze jongeren opvoeden met het besef dat je je niet aan de wet moet houden. Dat vind ik echt heel treurig!
Een reactie posten