We raken er met ons allen steeds meer van doordrongen hoe belangrijk het is om mediawijs te worden. Mediawijsheid is, volgens de Raad voor Cultuur die de term bedacht: "het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld".Goed met informatie om kunnen gaan is één van de aspecten van mediawijsheid: om in deze maatschappij te kunnen functioneren moet je informatie kunnen zoeken, vinden, beoordelen en presenteren. In het onderwijs stimuleerden we de informatievaardigheden van onze leerlingen en studenten al ver voor het computertijdperk door ze mee te nemen naar de bibliotheek, ze in handboeken, naslagwerken, tijdschriften en andere (vak-)literatuur informatie op te laten zoeken en door ze werkstukken en scripties te laten maken.
Met de komst van internet veranderde er veel: informatie zoeken was niet meer iets wat je deed in de bibliotheek: je kon het ook vaak thuis doen. Daardoor werd het vaak lastiger om zoekende leerlingen en studenten te begeleiden op hun zoektocht. Ook de vaardigheid presenteren kreeg een andere dimensie: tot dat moment ging bijna altijd om het maken van een werkstuk voor gebruik in eigen kring maar door de komst van internet konden leerlingen en studenten hun werkstuk of scriptie beschikbaar stellen voor de hele wereld. Maar dan moet er natuurlijk wel nagedacht worden over zaken als copyright en over de keuze van de kanalen die je gebruikt om je werk te publiceren.
Over welke informatievaardigheden leerlingen en studenten moeten beschikken, daar is weinig eenduidigheid over. Maar misschien komt daar nu verbetering in. Het Landelijk Overleg Onderwijs Wetenschappelijke Informatie (LOOWI)heeft kortgeleden de Amerikaanse standaard op dit gebied vertaald, die opgesteld is door de American Association of College and Research Libraries.
Het zou goed zijn als universiteiten en hogescholen zich zouden conformeren aan deze standaard: enerzijds omdat het voor werkgevers prettig is om te weten wat ze van hun werknemers kunnen verwachten maar ook omdat het dan mogelijk is om gezamenlijk materialen te ontwikkelen om studenten die vaardigheden te laten ontwikkelen. Ook voor studenten is het prettig om te weten welke eisen er aan hen gesteld worden. ook voor scholen in het voortgezet onderwijs vind ik de brochure interessant: natuurlijk zullen een aantal van deze vaardigheden al in het vo aangeleerd worden dus het is goed om te weten waar ze naar toe kunnen werken. Een heleboel van de in de brochure genoemde vaardigheden zijn ook al in het voortgezet onderwijs van belang!
In de brochure vind je een heel heldere opsomming van de normen waaraan studenten moeten voldoen, over welke vaardigheid hij daarvoor moet beschikken en hoe die vaardigheid in de praktijk wordt toegepast. Met name die laatste stap is handig, vind ik, want het maakt het mogelijk te meten of de student kan wat hij moet kunnen. Dank aan het LOOWI dat deze vertaling heeft gemaakt en voor iedereen beschikbaar stelt!
5 opmerkingen:
Goede signalering Margreet! Heel goed, zulke normen. Kunnen ook bij Biebsearch worden ingebracht...
Margreet
Dit zou oo goed zijn voor het VO.
En dat dan HO en VO met elkaar in gesprek gaan. Dan gaat er pas wat gebeuren.
@tgaatgoed,
Volgens mij kan jij dat regelen, dat 't bij biebsearch wordt ingebracht ;-) Ik denk dat dat voor het VO in ieder geval een goede zaak zou zijn. Je kunt met die aanvulling in ieder geval alvast in gesprek met Jeroen!
@Jeroen,
Ik zou ernaar willen streven om op alle onderwijsniveaus duidelijk te krijgen wat we van leerlingen verwachten op het gebied van informatievaardigheden, en - breder - van mediawijsheid. Als dat zou lukken dan zal er zeker ook een doorgaande lijn moeten ontstaan van PO naar VO, MBO, HBO of WO. Ik hoop dat we ooit nog eens duidelijke leerdoelen/eindtermen gaan krijgen op dat gebied; dat zou het heel wat makkelijker maken.
Beste Margreet en anderen,
wellicht is dan ook mijn artikel in IP van oktober interessant: http://hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/hh/show.cgi?fid=1936 . De scoringsrubriek die ik daar beschrijf wordt inmiddels op een aantal plekken geïmplementeerd. Het scoringsschema zelf in word-formaat en een toelichting daarop zijn ook beschikbaar op de HBO Kennisbank.
@Jos,
Zeker een handig instrument! Ik zou het zelf wel met de nodige zorgvuldigheid in willen zetten: soms vereisen de vragen die studenten moeten beantwoorden weinig diepgaand zoekwerk en volstaat het om te zoeken op internet. Ongeveer hetzelfde gaat op voor de kwaliteit van de gebruikte bronnen: soms hoeft alleen eenzijdige informatie bekeken te worden, of volstaat het gebruik van enkele websites of weblogs. Jouw scoringsrubriek is m.i. het best inzetbaar als het een uitgebreide, wetenschappelijke zoekvraag betreft.
Een reactie posten