Coaching: niet makkelijk, wel leerzaam

In de afgelopen dagen heb ik alle inzendingen bekeken van ThinkQuest Junior. Ik ben een grote fan van deze 'web-strijd', en vindt dat het juweeltjes oplevert. Juweeltjes in de vorm van zeer bruikbare websites, maar ook omdat het maken van een website in teamverband veel mogelijkheden oplevert voor het onderwijs. Dit jaar heb ik zelf een team gecoacht, en ben in alle valkuilen gevallen waar ik in kon vallen. Heel leerzaam dus! Bij het bekijken van de ThinkQuest inzendingen, heb ik dan ook met veel aandacht de ervaringen van de Junior-coaches gelezen. Het is boeiend om te zien hoe verschillend mensen denken over coaching: in de coachverantwoordingen zijn daarover veel verschillende ideeën te vinden.

Ikzelf vind het vooral belangrijk om als coach:

• afspraken te maken met het team over verantwoordelijkheid
• talent binnen het zichtbaar te maken
• het team te stimuleren om te leren van elkaar.

Wat betekent dat voor mij feitelijk?

Ik vind het belangrijk dat coach en team samen afspraken maken wat ze van elkaar kunnen verwachten. Niet alleen heel concreet over zaken zoals wanneer je bij elkaar komt, en wie welke taken heeft, maar vooral op het gebied van verantwoordelijkheid. Wat verwacht het team van een coach als bijvoorbeeld één teamlid afhaakt, of als deadlines niet gehaald worden? Is dan de coach verantwoordelijk voor het signaleren hiervan en voor het nemen van vervolgstappen, of ligt die taak bij het team? En wat is de doelstelling van het team: het winnen van de hoofdprijs of het bouwen van een website? En welke consequenties heeft die keuze voor het team? Betekent het gaan voor de hoofdprijs dat iedereen zich voortdurend 100% moet inzetten, en dat het bouwen aan de website gaat voor andere afspraken? Ik vond het belangrijke zaken om tevoren door te spreken met het team. Dat wil niet zeggen dat ik vind dat het team volledig de eigen route mag uitstippelen: ik vind dat je als coach ook bepaalde eisen kunt stellen aan het team. Je moet met elkaar samenwerken met respect voor ieders wensen en ideeën, dus ook met die van de coach!

Als duidelijk is wat het team en de coaches van elkaar kunnen verwachten, dan kan het team aan de slag. Soms zal de coach dan een organiserende taak hebben, meehelpen structuur aan te brengen of het team op pad helpen bij het bouwen zelf, maar ik vind het in ieder geval de taak van de coach om het talent binnnen het team op te sporen en zichtbaar te maken. Dat is volgens mij niet alleen stimulerend voor de teamleden, maar het is ook leuk om te doen! Ik vond het zelf erg leuk om te zien hoe de teamleden zich ontplooiden en elk op hun beurt dingen deden die ik misschien niet van ze had verwacht. Een teamlid dat heel leuke teksten bleek te schrijven, een ander dat zich ontpopte als regelaar, een derde die een bindende factor in het team bleek te zijn: heel bijzonder om te zien, en een kleine moeite om de teamleden te vertellen dat dit soort zaken niet vanzelfsprekend zijn, maar bijzonder en iets wat ze zeker kunnen benutten.

Een m.i. logisch daaruit volgende stap is dat je teamleden stimuleert om te leren van elkaar. Door elkaars talenten zichtbaar te maken en te laten zien hoe anderen te werk gaan, bied je teamleden de mogelijkheid om te leren van elkaar. Niet door ze te vertellen wat ze moeten doen: simpelweg het feit dat een ander iets doet en daarin succesvol is, zal leerlingen aanzetten om zelf te kijken of ze zichzelf kunnen ontwikkelen op dat gebied. Dat wil niet zeggen dat alle teamleden nu ineens geweldige vormgevers moeten worden, of allemaal op de hoogte zijn van het onderwerp van de site of van HTML-coderingen. Nee, ze leren wat ze zelf kunnen en niet kunnen, hoe ze optimaal gebruik (dus geen misbruik) kunnen maken van de kennis van anderen, en hoe ze hun eigen werk een stapje hogerop kunt tillen. Ik denk dat juist dat heel belangrijke vaardigheden zijn voor verdere studie of werk.