Veilig op het net

Op de Scholenlijst (een mailinglijst voor 'webmeesters en -juffen') was een mailwisseling over MSN. De vraag was wat je als school nu aan ouders moet vertellen als ze vragen hoe ze met dat soort zaken thuis om moeten gaan. Er kwamen veel tips binnen van allerlei mensen, o.a. werd (uiteraard) verwezen naar Surf op Safe. Surf op Safe houdt zich bezig met veilig internetten. Ze hebben een aparte pagina voor docenten. Ook vond ik een tweetal spellen over veilig internetten: Spot m'n blog en Malle Muis.

Spot m'n blog is een simulatie. De leerling gaat een eigen weblog maken, en komt in verschillende situaties terecht waarvoor hij zelf moet bedenken hoe hij daarmee moet omgaan. Moet je wel je e-mailadres invullen als je daarom gevraagd wordt, en vertel je echte naam? Wil je reclame op je blog en hoe ga je om met muziek op je blog? Tijdens het spelen van de simulatie krijgt de leerling adviezen waar ze aan moeten denken om tot een goede aanpak te komen.

Malle Muis is een spel waarbij de speler een muis heen en weer moet laten rennen om vallende stukken kaas op te vangen. Groene torren (bugs) moet je vangen; rode torren moet je vermijden, net als bedorven kaasjes. Tussendoor krijgt de speler telkens wijze tips over hoe je veilig moet internetten.

Beide 'games' vind ik erg tegenvallen. Spot m'n blog wordt een ludiek spel genoemd, en over Malle Muis wordt gezegd dat het een plezierig spel is. Ik vond beide spelen vooral belerend. In de folder van Surf op Safe wordt gesteld dat door de kinderen steeds erop te wijzen dat ze altijd hun ouders moeten informeren als ze gaan internetten, ze de juiste reflexen aanleren. Daarom moet je bij de start van het spel steeds eerst de ouders aanklikken voordat je gaat spelen. Heel vervelend als je lekker bezig bent. Ook de tips over veilig internetten die tijdens het spel gegeven worden zullen eerder irritatie opwekken dan de bereidheid opwekken om die tips op te volgen. Telkens als je lekker geconcentreerd bezig bent om de torren te ontwijken of de kazen te vangen, verschijnt er zo'n tip op het scherm waardoor je even goed afgeleid bent. Dat speelt natuurlijk niet lekker!

Over Spot m'n blog ben ik nog minder enthousiast. De leerling moet daar steeds keuzes maken over wat hij wel en niet doet om een blog te maken, en hoe hij invulling geeft aan het weblog. Om te beginnen wordt gevraagd om de naam- en adresgegevens in te vullen. Doe je dat niet, dan mag je geen weblog maken. Tsja, hoe ga je daar nu mee om? Omdat je weet dat je op een betrouwbare site bent, meen je dat je de informatie wel kunt invullen. Maar ik vind het een beetje ver gaan om op zo'n site zoveel informatie verplicht in te laten vullen: naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres en geboortedatum. Je kunt wel overal nepteksten invullen (er zijn blijkbaar geen controles op), maar dat is lang niet bij alle invullijsten het geval. Als je op de vraagtekentjes bij een aantal velden klikt, word je er wel op gewezen dat het soms raadzaam is om alles niet waarheidsgetrouw in te vullen, maar ik denk dat de meeste kinderen die vraagtekens niet aanklikken. Ook wanneer je je blog gaat vullen kun je ervoor kiezen om de tips te lezen of niet. Lees je ze niet, en maak je de 'verkeerde' keuzes, dan krijg je een blog met een pop-up reclame en vervelende commentaren van bezoekers. Ik denk dat heel veel kinderen die reclames juist leuk vinden, net als de zogenaamde vervelende reacties. Ik vond ze in ieder geval heel wat humoristischer dan de rest van de simulatie! Dat je ook gekozen hebt om een nieuwsbrief te ontvangen (wat erg veel spam kan opleveren), daar merk je in het vervolg niets meer van. Net zo min als van het risico dat je loopt als je nieuws van anderen op je weblog plaatst. In de bijbehorende tip staat te lezen dat je als blogger verantwoordelijk bent als in die nieuwtjes onjuistheden staan. De tip is terecht, maar daar wordt dus verder niets mee gedaan in de simulatie.

Wat mij met dit soort educatieve games vaak opvalt is de zo ongelooflijk serieuze toon. Ik denk dat als je kinderen wat wilt leren je vaak veel beter slaagt als je je boodschap verpakt in humor, en niet met allerlei goede raadgevingen. Ik zou bij Spot m'n blog alle tips weggelaten hebben, en de leerling liever willen confronteren met de gevolgen van zijn keus. Als ze hun adres invullen, krijgen ze van mij per kerende post een mailtje met daarin een verhaal dat wat ze gedaan hebben niet slim was en dat ze daarmee dus geen punten hebben gescoord. Hebben ze geen e-mailadres ingevuld, dan krijgen ze natuurlijk een bonus en krijgen ze de keus uit mooie plaatjes voor hun blog. Kiezen ze voor reclame op hun site? Dan krijgen ze minder bezoekers en dus minder punten. En wie de algemene voorwaarden goed leest, vindt daar een knop met bijzondere lettertypes. Ik zou de spelers uitdagen om de mooiste blog te maken en de meeste bezoekers te trekken. Volgens mij bereik je met zo'n aanpak heel wat meer dan met de belerende teksten die de spelers nu voorgeschoteld krijgen!