Tools om games te bouwen: Scratch

In mijn voortdurende zoektocht naar software om games te bouwen, kwam ik weer twee voor mij onbekende tools tegen: Alice en Scratch. Over Alice zal ik morgen meer vertellen, vandaag lees je hier mijn bevindingen met Scratch.

Het programma Scratch is ontwikkeld door het MIT (Massachussets Institute of Technology). Het kan gratis gedownload worden. Volgens de site is het programma bedoeld om er interactieve verhalen, games, muziek en kunst mee te maken. Het programma is bedoeld voor kinderen van een jaar of 10 tot 12, maar ik denk dat het ook voor iets oudere kinderen (onderbouw voortgezet onderwijs) ook nog interessant is. Bij de software is vrij veel documentatie: o.a. een filmpje voor een eerste introductie van het programma (dat ook gedownload kan worden), een kindvriendelijke handleiding in pdf-formaat, een wat meer uitgebreide verklaring van alle begrippen en opdrachten die in het programma gebruikt worden en tips voor het gebruik van Scratch in de les.

Scratch vind ik uitermate gebruiksvriendelijk: ik kon er zonder een handleiding te lezen direct mee aan de slag. De vormgeving is vrolijk en overzichtelijk. Het scherm bestaat uit 4 delen:

1. een overzicht van de mogelijke commando's,
2. een overzicht van de gekozen commando's,
3. een scherm waarin je direct kunt zien wat het resultaat is van de gekozen commando's,
4. een overzicht van de sprites (objecten) die gebruikt worden en de opdrachten die je bij elke sprite hebt gekozen.

Ik ben erg enthousiast over het programma, omdat het een heel goede introductie is op zelf (object-georiënteerd) programmeren. Je kunt een aantal opdrachten aan elkaar koppelen (bijv. het object gaat 10 stappen naar voren, het draait 90 graden, het object gaat naar een bepaalde x- en y-coördinaat, er klinkt een muziekje ter ondersteuning enz.) en daarna koppel je er een voorwaarde aan (bijv. deze reeks opdrachten start zodra op het object wordt geklikt en/of het herhaalt totdat een bepaalde toets wordt ingedrukt of een bepaalde waarde wordt bereikt enz.). Je leert dus if-then-else commando's, je leert wat variabelen zijn, wat een x- en een y-as zijn enz.

Toch heb ik het niet ervaren als een 'technisch' programma: omdat het programma menu-gestuurd is hoef je niet eerst allerlei commando's hoeft te leren (en je krijgt ook geen syntaxis-fouten: mijn eigen zwakke punt ;-) ). Omdat er een redelijk uitgebreide bibliotheek van sprites en geluiden bij zit, kun je ook zonder tekentalent ermee aan de slag.

Als je Scratch downloadt krijg je ook een aantal voorbeelden van 'projecten' die door anderen gemaakt zijn. Ik kan je aanraden om die te bekijken omdat het een goed beeld geeft wat er mogelijk is met deze software. Ik vond vooral de interactieve verhalen, en de projecten onder de noemer 'Speak up' (waarin een pleidooi wordt gehouden voor of tegen iets) erg aansprekend. Voor de iets jongere kinderen vond ik de geanimeerde namen prachtig.

Het enige minpuntje dat ik aan het programma kan ontdekken is dat het niet mogelijk is om de gemaakte projecten op te slaan als een exe-bestand. Als je je werk dus wilt laten zien aan anderen, dan moet die andere persoon ook het programma Scratch op de computer hebben staan. Maar omdat Scratch gratis te downloaden is, lijkt me dat probleem overkomelijk. Mijn conclusie is dan ook dit Scratch een pracht programma is om de eerste stappen te zetten op het pad van programmeren, om zelf interactieve animaties te maken of om leerlingen zelf (educatieve) content te laten maken!