Wikipedia: het onderwijs kan niet zonder!

Onlangs sprak ik met iemand die zich veel bezighoudt met journalistiek. We kwamen te praten over Wikipedia, en al pratend realiseerde ik me weer hoe belangrijk ik het vindt dat in het onderwijs gebruik wordt gemaakt van Wikipedia (of, in het basisonderwijs: Wikikids). Ik vind het zo ongelooflijk jammer dat er scholen zijn waar het gebruik van Wikipedia voor school verboden wordt. Ik heb daarom op een rijtje gezet waarom ik vind dat het onderwijs eigenlijk niet zonder deze gereedschappen kan. Ik hoop dat ik daarmee scholen ertoe kan bewegen het gebruik van Wikipedia niet alleen toe te staan, maar om het zelfs op te nemen als verplicht onderdeel van in het curriculum.

• Vroeger las je de krant om op de hoogte te blijven van het nieuws, of je keek televisie. De media werden gemaakt door experts en vaak probeerde de journalist informatie redelijk o objectief te verstrekken, of in ieder geval feiten en meningen te scheiden. De nieuwe media bieden burgers de mogelijkheid een veel belangrijker rol te gaan spelen in de nieuwsverstrekking. Er zijn weblogs, podcasts en vodcasts, en je kunt zelfs al je eigen televisie-uitzendingen maken via het web. We zullen onze leerlingen hierop voor moeten bereiden door ze te laten zien hoe burgerjournalistiek ontstaat. In een wiki kun je (via het tabblad 'overleg') zien hoe berichten ontstaan doordat mensen samenwerken.
  
• Bijzonder van Wikipedia is dat er sterk op gelet wordt dat meningen en feiten gescheiden worden. Wie een subjectieve bijdrage levert aan wikipedia, zal daarvoor vaak op de vingers getikt worden. Op de overlegpagina's vinden soms uitgebreide discussies plaats over wat feiten zijn en wat een mening.
• Ik leerde vroeger op school dat eigenlijk alle informatie gekleurd is. Een schrijver heeft altijd een eigen referentiekader van waaruit hij schrijft, zelfs al probeert hij nog zo objectief te zijn. Het is daarom van belang om te kunnen achterhalen wie informatie verstrekt. Bij Bij burgerjournalistiek geldt dit misschien nog sterker dan bij de gedrukte media, omdat hier andere mores heersen dan bij de vakpers. Wikipedia is een medium waarbij je altijd kunt achterhalen (via het tabblad 'history' of 'geschiedenis') wie de tekst geschreven heeft Het is van belang dat leerlingen zich dit realiseren en Wikipedia biedt veel mogelijkheden om hieraan aandacht te besteden, zowel via de historie van de pagina's als via de persoonlijke pagina's van de schrijvers.
  
• Copyright was altijd al behoorlijk ingewikkeld. Wanneer mag je wel iets overnemen en wanneer niet? Nu we internet hebben, is dat nog veel complexer geworden. Ik hoorde laatst een ervaren websitebouwer zeggen dat volgens hem alles van internet voor je eigen site mag gebruikt mag worden, omdat ze het anders er maar niet op internet hadden moeten publiceren. Door op internet te publiceren en steeds met de leerling te bespreken wat wel en wat niet van anderen overgenomen mag worden, leren ze in de praktijk met deze weerbarstige materie om te gaan. De leraar krijgt hierbij overigens hulp van de Wikipedia-gemeenschap of de Wikikids-projectgroep: beide clubs zijn op dit gebied zeer alert en nauwlettend wordt in de gaten gehouden of copyrights gevolgd worden.
  
• Publiceren op Wikikids en Wikipedia betekent dat leerlingen niet alleen leren, maar tegelijkertijd anderen helpen met hun kennis. De informatie op Wikipedia en Wikikids is vrij toegankelijk, en vormt zo een gratis naslagwerk voor iedereen.
• Wikipedia en (nog in iets mindere mate) bieden interessante informatie voor het onderwijs.

Dit is mijn rijtje; jullie hebben vast nog aanvullingen hierop. Ik zou het fijn vinden als je ze (via de commentaarmogelijkheid van dit weblog) aan mijn opzetje wilt toevoegen. Zo kunnen we met zijn allen een lans breken voor het gebruik van Wikipedia in het onderwijs.