Zunal: een tool om webquests mee te maken

Ik ben een fan van webquests. Een webquest is een volgens een vast format gestructureerde internetopdracht, waarbij leerlingen gezamenlijk onderzoek doen en met de kennis en inzichten die ze in dat onderzoek verwerven, verbinden met eerder verworven kennis en op basis daarvan een product maken.

Het klinkt allemaal veel ingewikkelder dan het is, daarom een voorbeeld van een webquest (of op zijn Nederlands: webkwestie) over Toetanchamon. In deze webquest moeten leerlingen in groepjes een muurkrant maken over Toetanchamon. De opdracht die ze krijgen is onderverdeeld in stappen:

• de inleiding, waarin kort wordt verteld waar de webquest over gaat
• de opdracht, waarin verteld wordt wat ze gaan doen. Een opdracht kan zijn het maken van een folder of poster, een maquette, een presentatie enz.
• de werkwijze, waarin verteld wordt hoe ze de opdracht moeten uitvoeren, vaak in de vorm van een stappenplan,
• de informatiebronnen: de plekken waar ze de informatie kunnen vinden die ze nodig hebben voor het uitvoeren van de opdracht. Omdat het gaat om een internetopdracht wordt hier (bijna) altijd gebruik gemaakt van internetbronnen,
• de beoordeling, meestal op basis van een matrix waarbij beschreven wordt wat de leerling heeft geleerd (bijv. wat ze weten over piramides en hiëroglyfen) en hoe de opdracht is uitgevoerd (bijv. of er spelfouten zijn gemaakt en hoe ze hebben samengewerkt), en op welk niveau dat is gedaan (bijv. beginner, licht gevorderd, gevorderd en excellent),
• de terugblik, waarin - liefst samen met de leerling - gereflecteerd wordt op hoe het proces verlopen is en wat geleerd is.

Het format van de webquest is bedacht door Bernie Dodge. De bedoeling van een webquest is dat leerlingen hiermee hun probleemoplossend vermogen en beslissingsvaardigheden vergroten.

Het maken van een webquest is iets wat het nodige denkwerk vereist, maar wie een goede webquest maakt, zal daar vaak veel plezier van hebben omdat de didactiek erachter goed doordacht is en leerlingen meestal met plezier de opdracht uitvoeren.

Maar een webquest moet niet alleen inhoud krijgen: op de een of andere manier moet de opdracht natuurlijk op het net worden gezet. Het aanbod van tools om dat te doen is groot. Zo heeft Kennisnet een webquestmaker en op de site van John Demmers (de man die de webkwestie in Nederland heeft geïntroduceerd) staan een aantal hulpmiddelen om met de tekstverwerker Word of met Frontpage een webkwestie te maken. Je kunt ook een webquest maken met websitebouwtools als Google Sites en ik heb ook webquests gezien die gemaakt zijn vanuit een blogprogramma zoals Blogger.

Gisteren ontdekte ik weer een andere tool: Zunal. Ik moet zeggen: ik ben onder de indruk van de gebruikersvriendelijkheid van die tool. Als je een webquest maakt, kan je bij elk onderdeel met één druk op de knop een tekst schrijven, een plaatje erbij zetten en extra bestanden uploaden. De tool heeft wel een aantal nadelen: de tool is niet over te zetten naar het Nederlands, waardoor de interface en de knoppen van de webquest altijd in een vreemde taal zijn (o.a. Engels, Frans en Duits). Een tweede nadeel is dat je aan het vaste format van Zunal vastzit: je kunt per onderdeel maar één plaatje kunt gebruiken dat altijd op een vaste plek wordt getoond en bij het onderdeel beoordeling kan je wel werken met een matrix, maar je hebt max. 4 rijen tot je beschikking. En tot slot: werken met Zunal kost niet veel ($20 voor 3 jaar), maar gratis is het niet. Wie niet betaalt kan één webquest maken, en die wordt dan ook nog eens voorzien van advertenties. Niet echt bruikbaar dus, dat gratis account, voor het onderwijs. Maar goed: voor $20 kan je 3 jaar lang net zoveel webquests maken als je wilt en die zijn wel allemaal reclamevrij. En ik ken geen andere webquest-tool die zo makkelijk in het gebruik is!

Wat in ieder geval de moeite waard is, is om eens te onderzoeken wat er al allemaal is aan webquests. Er is een grote verzameling webkwesties te vinden op de site Webkwestie (voor PO, VO en HO), van John Demmers. Ook op Zunal zijn veel interessante webquests te vinden, alleen zul je die moeten vertalen als je ze voor je eigen klas wilt gebruiken. Via de webquestpagina van Kennisnet kan je zoeken naar webquests in o.a. de Davindi-collectie.

Voor wie meer tijd wil investeren in het maken van webquests: ga eens kijken wat je kan met Google sites. Google sites is gratis (en advertentievrij) voor het onderwijs en het biedt je veel bijna onbeperkte mogelijkheden in de vormgeving. Hoe je met Google Sites een website maakt, kan je hier en hier leren met behulp van screencasts van Hans Hak. Erg handig!