donderdag 20 januari 2011

De praktijk: het motivatieprobleem

Door: Martijn van den Berg
Stel je voor: het is alweer de laatste week praktijk. Je hebt vier weken keihard geprobeerd zo veel mogelijk punten binnen te halen en hebt eigenlijk nergens meer zin in omdat je alles wel gezien hebt. Tot overmaat van ramp krijgen alle studenten geen punten meer de laatste week. Iedereen is het eigenlijk helemaal zat om te werken, maar je moet toch door de laatste week heen, wat veel leuker is met gemotiveerde mensen. Wat nu?

Ik heb eerder een blogje geschreven over de angst om maximaal te waarderen. Punten zijn een gereedschap in de juiste handen, maar wat als men geen punten heeft om te belonen? Het antwoord zit hem in deze situatie in de feedback. Naast punten geef je ook iedere dag feedback. Je zegt iedere dag iets positiefs (top) en een verbeterpuntje (tip) aan je eerstejaars, in de filosofie dat men altijd wel iets goed en iets verkeerd doet.

Dit systeem faalt echter op vele punten. Supervisors gaan hameren op kleine puntjes en standaardfeedback omdat men niets weet en daarom werkt het systeem niet of zelfs demotiverend. Ik kan het bijvoorbeeld niet over mijn hart verkrijgen om iemand die de hele dag keihard en perfect heeft gewerkt en op het randje van breken staat ook nog eens in het gezicht negatieve feedback te geven.

Maar wat als je nu kijkt naar wat je wilt bereiken met het systeem. Als een student daadwerkelijk na herhaaldelijk vragen iets fout doet, kan je het opschrijven als een reminder. Maar als een student ongelofelijk gedemotiveerd is, werkt het misschien beter om zo iemand te overladen met complimentjes, om zo de motivatie op te krikken. Maar het werkt ook andersom. Iemand die keihard gewerkt heeft, heeft veel meer aan een beetje erkenning, dan een manier om nog harder te werken.

Om terug te komen op het begin. Omdat de laatste week punten niets uitmaken en iedereen gedemotiveerd is, probeer ik via positieve energie de motivatie erin te houden. Een grapje, een hoop complimenten en veel positieve feedback doen in mijn ervaring wonderen met mensen. En hoe motiveer ik mezelf? De positieve reacties van anderen op wat ik doe doen ook wonderen.

3 opmerkingen:

Han zei

Martijn,
Je hebt helemaal gelijk. Zelf merk ik dat als ik een gevoel van dankbaarheid ervaar (sence of gratitude) dat de complimenten dan sneller komen. En je krijgt ze ook terug. Dat is het mooie.
Je kunt een docent ontwapenen als je successen opschrijft en de docent ook positief waardeert. Slijmen daarentegen is niet oprecht dus houd het integer.

Overigens: als je als docent ook daadwerkelijk de hele schaal tot en met de 10 benut dan kan de docent opmerkingen krijgen van zijn collega's. Hoe lossen ze dat op op jouw opleiding?

M@school zei

Ik heb ervaren dat het soms motiverend kan werken om in die laatste week het ontregelende, meta- of gevende niveau te pakken. De studenten zitten dan namelijk redelijk goed in de materie. Ze kunnen dan vragen aan als:
- Kan het ook helemaal anders?
- Hoe zou je het doen als je een Indiër/doof was?
- Wat wil je intrainen? Vergroot dat eens en kijk of het anderen opvalt.
- hoe is het proces verlopen en wat waren de momenten of gebeurtenissen die het meest aan het resultaat hebben bijgedragen?
- Wat is nu eigenlijk de essentie van dit project?
- Wat kan er allemaal geschrapt worden, zonder aan kwaliteit te verliezen?
- Schrijf een brief aan de studenten die volgend blok / jaar dit project gaan doen. Wat raad je ze aan of af? (Zorg als docent dat het dan ook echt bij die studenten terecht komt!)
- Welke vraag is nu nog voor je actueel en wie zou je hoe kunnen inschakelen om die beantwoord te krijgen?
- Bied je hulp aan aan een parallele groep of student. Waarmee komt die en wat kan jij daarvoor betekenen? Wat is de invloed van het project daarop?

Naast dat ik het als docentzelf leuk vind om zo even uit het projectWERK te stappen, merk ik dat het leerzaam en ontspannend is om het aan het eind te hebben over het 'naar aanleiding van'.

Veel plezier!

Martijn van den Berg zei

Bedankt voor de reacties!

@Han: Op Stenden heeft iedere leraar een eigen visie op het leerproces, omdat het vaak geen leraren zijn maar professionals uit de industrie.

Het is heel erg interessant om te zien hoe docenten bijvoorbeeld motivatie- en puntentheorieën toepassen uit verschillende takken van de horeca industrie.

Omdat iedereen zijn eigen visie heeft, kunnen cijfers heel erg verschillen. Hier wordt daarom ook niet erg op gelet. Het wordt gezien door studenten als een van de voor/nadelen van het feit dat iedereen anders les geeft.

Als je als supervisor punten geeft wordt je overigens wel vaak vergeleken door de eerstejaars. Dit vind ik wel jammer, want ook iedere student beoordeelt medestudenten anders.

Meer informatie over de verschillende visies van leraren bij PBL vind je hier: http://ict-en-onderwijs.blogspot.com/2010/04/pbl-strategieen-en-tactieken.html

Dit blogje is deel van een reeks. Dit is het blogje met basisinformatie over PBL: http://ict-en-onderwijs.blogspot.com/2010/04/pbl-de-praktijk-en-wat-er-mis-kan-gaan.html

@M@School: Zelf vind ik het ook erg leuk om dit soort dingen uit te proberen, voor zover mijn macht als een tweedejaars student reikt. Sommige praktijkbegeleiders kunnen dat heel erg waarderen en zijn daarin erg progressief. Anderen zijn hardstikke standvastig en willen hiermee niets te maken hebben, tot mijn grote frustratie. We zijn tenslotte ook een school, waarin studenten een centrale rol horen te spelen naar mijn mening.

In ieder geval bedankt voor de tips! Ga ik in de toekomst zeker proberen.