"Eén beeld zegt meer dan duizend woorden", zeggen ze wel. Daar maken we in het onderwijs dankbaar gebruik van: onze boeken en digitale lessen staan vol met prachtig beeldmateriaal. Maar lessen worden leuker en inspirerender als je ze niet alleen voorziet van beeld, maar de leerling ook uitdaagt om zelf te experimenteren. Daarvoor gebruiken we (o.a.) simulaties in de vorm van applets. Daarvan zijn er talloze te vinden op het web. Kijk maar eens op deze site van Walter Fendt, snuffel rond in deze interactieve bibliotheek met applets of bekijk wat ons eigen Nederlandse Freudenthal Instituut te bieden heeft aan applets op het gebied van wiskunde.

Het bijzondere van de site Molecular Workbench is dan ook niet zozeer dat daar heel veel mooie, inspirerende en voor het onderwijs bruikbare applets te vinden zijn, maar dat je op die site ook een tool vindt waarmee je je eigen simulaties kunt maken. Heel eenvoudig is dat niet, maar bij de tool zit een uitgebreide handleiding (in Java) die je een eind op weg helpt.

Als je liever alleen gebruik maakt van de kant-en-klare applets, dan kan je je leerlingen de opdracht geven om een screencast te maken waarin ze, bijvoorbeeld met behulp van Jing, in tekstballonnen beschrijven wat er gebeurt in de simulatie. Kijk voor meer tips en lessen in de database van Molecular Workbench: er is veel moois te vinden!

Multimediaal lesmateriaal aardrijkskunde

Bart Van Bossuyt, docent op het Don Boscocollege in Zwijnaarde (Vlaanderen), stuurde mij een mailtje over de site die hij in de lucht heeft gebracht: BegeleidZelfstandigLeren. Op die site biedt hij (gratis) weblessen (digitale werkbladen) aan op het gebied van aardrijkskunde en natuurwetenschappen (maar die laatste wordt op dit moment niet meer bijgewerkt). De term 'digitale werkbladen' vind ik eigenlijk niet toereikend voor wat Bart heeft gemaakt: voor zijn lessen schrijft en verzamelt hij teksten, voegt daar plaatjes en films aan toe, en interactieve simulaties (bijv. deze). Met behulp van Actionscript (en voor kruiswoordpuzzels het programma Hot Potatoes) maakt hij daarbij tenslotte (invuloefeningen), die de leerlingen zelf kunnen nakijken.

Bart brengt didactische websites onder in drie categorieën:

• statische, niet interactieve sites, zoals bijvoorbeeld deze;
• sites met statische lessen maar interactieve zelfevaluatie aan het einde van elke les (Hotpotatoes);
  
• sites met interactieve lessen (interactieve oefeningen met feedback, gepersonaliseerde oefeningen en uitbreiding van video, simulaties en zelfs games als differentiatie naar tijd) en interactieve zelfevaluatie (Hotpotatoes en andere).
  

Begeleidzelfstandigleren valt in de laatste categorie: interactieve lessen, gecombineerd met interactieve zelfevaluatie.

Over het algemeen ben ik niet zo onder de indruk van Hot Potatoes, maar nadat ik een stuk van James Gee had gelezen over hoe je in het onderwijs game-elementen kunt brengen, ben ik er toch anders naar gaan kijken. Een aantal oefeningen (bijv. de sleepoefeningen) zijn prima om leerlingen bekend te laten raken met het onderwerp. Daarmee krijgen ze meer zelfvertrouwen, zodat ze meer uitdagende problemen durven op te lossen. Bij games wordt die 'truc' zeker toegepast: een spel begint eenvoudig, zodat je het vertrouwen krijgt dat je het einde kunt halen. De uitdagingen in een goed spel worden steeds groter. Ik denk dat de bekende Hot Potatoes-oefeningen, waar je zelf je werk na kunt kijken, eenzelfde functie kunnen vervullen. Bart heeft in zijn weblessen m.i. een goede mix van eenvoudige en lastige oefeningen.

Ik heb gekeken of ik op internet meer info kon vinden over Bart Van Bossuyt, maar ik vond alleen zijn favorieten online. Maar dat geeft misschien nog wel een beter beeld dan zijn biografie. In het pre-digitale tijdperk gold 'toon mij uw boeken en ik zal zeggen wie u bent'. Ik denk dat een blik op iemands favorietenlijst, de moderne variant hiervan is!

Skivakantie voor thuisblijvers

De laatste post op dit weblog voor de kerstvakantie. Natuurlijk benut ik die om te wijzen op een spel. Een spel voor iedereen die thuis blijft, maar verlangt naar de wintersport: Ski Stunt Simulator. Je kunt het spel downloaden van de site Fun-Motion. Daar wordt ook de license-key gegeven:

User: freekey
Key: 5D5B-9D2A-50CA-ED67-FDEE-7827-B7F9-690F

Wat je moet doen in dit spel is een skiër sturen: je kunt hem allerlei bewegingen laten maken met je muis: een salto voorover of achterover en allerlei andere prachtige sprongen. Het is leuk (maar niet makkelijk) om te doen: mijn skiër is heel wat keren plat op de grond beland. Maar ik vind het wel een uitdaging om de sprongen te maken!

Voor het onderwijs lijkt me dit spel ook bruikbaar. Helaas ben ik geen skiër, dus ik kan het niet echt beoordelen, maar ik heb de indruk dat het een redelijk beeld geeft van de bewegingen die je als skiër moet maken om bepaalde sprongen te maken. Naar verluiden is het spel gemaakt door Michiel van der Panne en Cedric Lee, in samenwerking met een bewegingswetenschapper, allen van de University of British Columbia.

En dat zou het spel bruikbaar maken voor vakken als biologie en natuurlijk l.o.

Maar mocht dat niet zo zijn: het is in ieder geval een leuk tijdverdrijf voor in de kerstvakantie. Ik ga er in ieder geval mee aan de slag, en ik hoop nog veel meer leuke games te ontdekken de komende weken. Daarover hoop ik in januari verslag uit te brengen. Prettige dagen allemaal en tot 8 januari!

Verkiezingen: de stemcomputer

De verkiezingen naderen met rasse schreden. Er is een hoop om te doen: zijn die stemcomputers nu wel of niet betrouwbaar? Voor kinderen is het vaak moeilijk voor te stellen wat dat stemmen nu precies is. Ik herinner me dat ikzelf de eerste keer mocht stemmen; dat vond ik toen behoorlijk stoer ;-)

Tegenwoordig is er behoorlijk wat te vinden op het net over politiek en over de verkiezingen. Kennisnet heeft net een nieuwe themasite geopend, waar allerlei tips worden gegeven hoe de verkiezingen een plaatsje kunnen krijgen in de lessen in het basis-, voortgezet en beroepsonderwijs. Een erg leuke vind ik de Stemcomputer, een gratis programma dat gedownload kan worden op de site van Signum software.

Met Stemcomputer kunnen kinderen zelf ervaren hoe het is om te stemmen. Je kunt natuurlijk laten stemmen op de grote partijen, maar de les krijgt vermoedelijk meer inhoud als de kinderen zelf partijen maken, een eigen partijprogramma opstellen en zelf aktie gaan voeren. Het programma ondersteunt maximaal 5 partijen van ieder 7 kandidaten: genoeg dus voor alle kinderen om lid te zijn van een partij. De namen van de partijen en van de kandidaten worden ingevoerd in een meegeleverd .dat-bestand. Daarna kan er gestemd worden.

Na afloop van het stemmen kan de uitslag opgevraagd worden, zowel het aantal stemmen per partij als per kandidaat. Je kunt daarna natuurlijk ook nog een informateur en een formateur benoemen: dan wordt echt duidelijk wat er allemaal bij komt kijken om een parlement te formeren. In ieder geval wordt het met deze stemcomputer allemaal een stuk levensechter!

Brochure computersimulaties in het VO

ICT op School heeft een nieuwe brochure uitgegeven. Na brochures over taal & ICT, rekenen & ICT en klassenmanagement is er nu een brochure uitgekomen over computersimulaties in het voortgezet onderwijs. De brochure is geschreven door Ton de Jong, die zelf aan de wieg heeft gestaan van de ZAP's: simulaties waarin een fenomeen of experiment uit de psychologie centraal staat.

Ik kan de brochure aan iedereen aanraden die geïnteresseerd is in simulaties in het onderwijs. Niet alleen wordt in de brochure een overzicht gegeven van de stand van zaken, je vindt er ook een aantal voorbeelden voor het onderwijs. Hieronder de inhoudsopgave:

• Wat zijn computersimulaties?
• Een voorbeeld van een computersimulatie
• Waarom computersimulaties?
• Onderzoekend leren
• De “Inquiry cycle”
• waar hebben leerlingen problemen mee?
• Wat is de oplossing?
• Computersimulaties en gerelateerde vormen van ICT
• Games en Adventures
• Modelleren
• Samenwerkend leren
• Waar vind ik computersimulaties?
• Wat betekent het gebruik van simulaties in de praktijk?
• Onderzoekend leren in de toekomst
• Wat weten we nu over computersimulaties?

Je kunt de brochure hier downloaden.

En als je nog tijd hebt, kijk dan ook eens bij de ZAP's. Je hoeft er geen psychologie voor gestudeerd te hebben om ze te kunnen gebruiken. En ze zijn erg leuk om zelf te ervaren hoe je kunt leren met simulaties!