donderdag 15 december 2005

Zitten blijven

In Trouw van gisteren:


In het Trouw-onderzoek ’Schoolprestaties’ zijn de jaarlijkse rendementen van scholen voor het eerst over vijf jaar, tussen 2000 en 2004, vergeleken. Havo-afdelingen scoren het vaakst onvoldoende. Op 58 van de 439 havo’s (13 procent) lukt het meer dan de helft van de bovenbouwleerlingen al jarenlang niet het diploma te halen zonder te blijven zitten. Degene die slagen doen dat met een mager zesje.


Wat mij verbaast in dit bericht is dat zitten-blijven blijkbaar wordt beschouwd als een meetfactor of scholen het goed of slecht doen. Ik ben geen principieel tegenstander van blijven zitten; soms denk ik dat het erg goed kan zijn voor leerlingen.

Als een leerling de overgang naar een volgende klas niet redt, dan komt dat doordat hij/zij te weinig inspanning heeft geleverd of omdat hij het niveau niet kan halen. In dat laatste geval zal er vaak gekeken worden of het mogelijk is om naar een ander niveau over te stappen. Heeft een leerling te weinig gewerkt, dan kan dat zijn omdat hij zijn prioriteiten verkeerd heeft gesteld. Zittenblijven kan dan een leermoment zijn. Ik ben zelf een keer blijven zitten op de middelbare school omdat ik niet lekker in mijn vel zat en niet goed kon presteren. Dat was natuurlijk heel frustrerend, maar ik heb er geen spijt van dat ik toen een jaar heb gedoubleerd. Ik had toen ineens de tijd om een aantal zaken op een rijtje te zetten voor mezelf, en om een stap richting volwassenheid te zetten. Kortom: ook een prima leermoment!

Wat ik wel erg betreur is dat zittenblijven betekent dat je het jaar daarop weer precies hetzelfde doet. Een vol jaar, is wel heel erg veel, en aangepaste programma's voor mensen die op bepaalde gebieden al voldoende kennis in huis hebben, zijn er op de meeste scholen niet. Ik denk zelf dat ik mijn jaartje zittenblijven nog beter had kunnen benutten als ik een jaar lang een aantal andere vakken had kunnen volgen. En om leerlingen die er bewust met de pet naar hebben gegooid te stimuleren om in de toekomst hun prioriteiten anders te stellen, zou het ook wenselijk zijn als ze een aangepast programma volgen in plaats van een programma dat ze al een jaar hebben gevolgd.

Wat mij betreft dus wel zittenblijven, maar graag met een programma dat past bij de leerling. Zittenblijven hoeft dan geen falen te zijn, maar is een moment om je te bezinnen wat je mogelijkheden zijn en hoe je ermee omgaat. En is dat niet wij willen in het onderwijs?

Geen opmerkingen: